Firma w drodze do turkusu: case study poznańskiego HighSolutions

W artykule opowiem Wam o firmie, której zespół postanowił zarządzać sobą w zupełnie inny sposób niż przytłaczająca większość firm w Polsce. Bez hierarchii, stosu procedur na każdą okazję, za to z szybującymi słupkami zaangażowania i satysfakcji z pracy.

Na pierwszy rzut oka praca w poznańskim software house HighSolutions, który jest zarządzany zgodnie z ideami turkusowymi, nie różni się od pracy w jakiejkolwiek innej, dobrze poukładanej firmie. Przychodzi się do biura, sprawdza pocztę, planuje dzień, wykonuje swoje zadania, wychodzi na lunch, przeprowadza spotkania z niektórymi członkami zespołu albo rozmawia z klientami, a po pracy od czasu do czasu wspólnie wypoczywa, bo lubimy swoje towarzystwo.

Gdy jako HR-owiec i trener z latami doświadczenia w branżach zdominowanych przez hierarchicznie zarządzane, duże organizacje wstąpiłem w szeregi tego software house'u, usłyszałem, że firma jest w drodze do turkusu. Co więcej, że jest to droga, która nigdy się nie kończy, bo turkus jest ideą, do której można się zbliżyć, ale nigdy się go do końca nie osiągnie. Jakkolwiek romantycznie i filozoficznie to brzmi, na ten model zarządzania składa się wiele konkretnych i skutecznych praktyk, o których opowiem w artykule. Ale zanim o tym napiszę, to najpierw parę zdań o samym turkusie:

Turkusowy model zarządzania to ide opisana przez badacza ewolucji modeli organizacji pracy Frederica Laloux. Wyniki wieloletnich badań doprowadziły go do odkrycia wielu firm na całym świecie, w których pracuje się inaczej niż w większości: bez hierarchii, bez zakresów obowiązków, z dużą, indywidualną autonomią i osobistą odpowiedzialnością, w pełnej transparentności informacji, ze świetną atmosferą pracy i z marginalnym poziomem fluktuacji kadr. Wielkość firm i rodzaje branż nie grają roli, są to zarówno kilkuset osobowe firmy produkcyjne (np. Marco z Gliwic) jak i składające się z wielu tysięcy współpracowników firmy usługowe, takie jak Buurtzorg z Holandii czy Patagonia z USA. Turkus można opisać 5 słowami: samoorganizacja, partycypacja, transparentność, zaufanie i wartości. Chętnych do zgłębienia idei turkusu zachęcam do lektury jednej z najważniejszych książek na ten temat, autorstwa Frederica Laloux: "Pracować inaczej".

HighSolutions to software house, którego właściciele w 2018 roku zaproponowali zespołowi, że oddadzą im swoją formalną władzę w firmie. Choć oficjalnie figurują w KRS jako właściciele, twierdzą, że byliby gotowi odejść z firmy, gdyby zespół jednomyślnie podjął taką decyzję. To pokazuje pierwszy, fundamentalny element turkusu:

Nie ma hierarchii

Wszyscy członkowie zespołu są wobec siebie równi. Nie ma osoby, która mogłaby sama podjąć decyzję o tym aby kogokolwiek: 

• nagrodzić
• ukarać dyscyplinarnie
• zatrudnić lub zwolnić
• obarczyć odpowiedzialnością za wykonanie jakiegoś zadania

W tej firmie nie ma managerów, czyli osób obarczonych największą odpowiedzialnością i co za tym idzie - największym poziomem stresu. Odpowiedzialność jest rozdzielona między wszystkich członków zespołu. Tak, to oznacza, że wszyscy po trochu przeżywamy ten stres. Robimy to jednak jako zespół i wspieramy się nawzajem w dźwiganiu tej odpowiedzialności za losy firmy.

Decyduje zespół

Sposób podejmowania decyzji jest u nas bardzo prosty:

1. Jeśli dotyczy to bezpośrednio Twojej pracy, wynika z pełnionych przez Ciebie ról w zespole i jesteś gotowy wziąć odpowiedzialność za konsekwencje - to decyzję możesz podjąć sam.
2. Jeśli decyzja ma znaczenie strategiczne dla firmy albo nie czujesz się na siłach, aby samodzielnie ją podjąć, to decyduje zespół - osoby o podobnych kompetencjach i/lub ci, którzy dobrowolnie zgłosili się do wzięcia udziału w spotkaniu decyzyjnym.

Jakie decyzje są dla nas strategiczne i wymagają udziału zespołu:

• zatrudnienie lub zwolnienie członka zespołu
• przyznanie premii lub podwyżki za osiągnięcia i osobisty wkład w firmę
• podział zysku firmy między wszystkich członków zespołu
• strategia działania firmy
• zmiana warunków umowy członka zespołu (wymiar czasu pracy, odpowiedzialność)
• wszystkie pojawiające się ważne kwestie, na które nie byliśmy dotąd przygotowani

Autonomia

Kiedy zostaje się rodzicem, wchodzi się w pewną rolę. Pełnienie jej wiąże się z celem, jakim jest zapewnienie dziecku miłości i wszystkiego co niezbędne do życia. Rodzic nie dostaje z góry określonego zakresu obowiązków, lecz ustala go samodzielnie i w kooperacji z drugim oraz nierzadko z rodziną. To jak będzie wypełniać swoją rolę zależy przede wszystkim od jego zaangażowania i motywacji do doskonalenia się.

W HighSolutions jest bardzo podobnie. Zadania każdego z nas określają pełnione przez nas role. Każdy z nas samodzielnie określa to, w jaki sposób chce je wypełniać i które role w ogóle chce pełnić. W umowie o współpracy między mną a HighSolutions zamiast zakresu obowiązków jest napisane tylko: "odpowiedzialność za: HR, szkolenia". Każdy z nas dokładnie wie na ile spełnia oczekiwania zespołu, w kontekście pełnionych ról i w czym powinien się doskonalić. Sprzyja temu kultura feedbacku i wiele wynikających z niej narzędzi, które stosujemy na co dzień.

Kultura feedbacku

Jesteśmy wobec siebie równi, dlatego nie ograniczają nas bariery komunikacyjne wynikające z hierarchicznej podległości. Ze względu na to, że właściciele firmy nie mogą nikogo sami zdyscyplinować, mogą dzięki temu liczyć na zdecydowanie bardziej otwarty i szczery feedback od zespołu. Przyznaję, że możliwość bezkarnego udzielania konstruktywnej krytyki prezesom spółki jest jednym z moich ulubionych elementów turkusu, którego bardzo brakowało mi w innych firmach. Wszyscy doceniamy to, że zdanie każdego z nas jest tak samo ważne i może być bez obaw wypowiadane na głos. W końcu to właśnie różnorodność opinii i otwarta komunikacja w zespole pomagają nam w tym, aby firma odnosiła kolejne sukcesy. Wykorzystujemy wiele narzędzi, które umacniają naszą kulturę informacji zwrotnej, m.in.:

• cotygodniowe spotkania zespołu na podsumowaniu tygodnia, na których każdy relacjonuje jak minął jego tydzień
• badanie zaangażowania i satysfakcji przez ankiety online
• dobrowolne spotkania członków zespołu po pracy w celu przepracowania pewnych tematów w nieformalnej atmosferze
• badanie 360 każdego członka zespołu
• tablica pochwał online za realizowanie wartości firmy

Jak wprowadzać elementy turkusu do zespołu? 

Nauczysz się tego na naszych szkoleniach!

Dowiedz się więcej